Προβλήματα που αφορούν τον εφοδιασμό πλοίων γραμμών εξωτερικού

7. ΦΟΡΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΚΑΦΕ – ΜΗ ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΓΙΑ ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΤΩΝ  ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΦΕ ΟΤΑΝ ΠΑΡΑΔΙΔΟΝΤΑΙ ΩΣ ΕΦΟΔΙΑ ΠΛΟΙΩΝ. (Αρμόδια Υπηρεσία: Δ/νση Δασμολογικών Θεμάτων, Ειδικών Καθεστώτων και Απαλλαγών + Δ/νση Ε.Φ.Κ & ΦΠΑ)

7.1. Παρουσίαση του θέματος

Με το άρθρο 58 του Ν. 4389/2016 προστέθηκε το άρθρο 53Α στο Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα (Ν. 2960/01) με το οποίο επιβάλλεται Φόρος Κατανάλωσης στα προϊόντα καφέ και ηλεκτρονικού τσιγάρου.
Στη διάταξη αυτήν δεν ρυθμίζεται με σαφήνεια το θέμα της απαλλαγής από τον Φόρο Κατανάλωσης για τα προϊόντα καφέ που παραδίδονται ως εφόδια σε πλοία γραμμών εξωτερικού. Η μη ύπαρξη σαφούς ρύθμισης δημιουργεί διχογνωμίες μεταξύ των συναρμοδίων Διευθύνσεων του Υπουργείου Οικονομικών, ως προς το αν τα προϊόντα καφέ απαλλάσσονται, χωρίς όμως να δίνονται σαφείς οδηγίες προς τα τελωνεία ούτε να γίνεται κάποια νομοθετική διόρθωση της ως άνω παράλειψης.

7.2. Συνέπειες της ρύθμισης.

Εξ αιτίας της ως άνω παράλειψης δεν γίνονται πωλήσεις  καφέ σε πλοία γραμμών εξωτερικού με απαλλαγή από τον ως άνω Φόρο Κατανάλωσης, καθόσον οι εφοδιαστές φοβούνται ότι θα επιβαρυνθούν εκ των υστέρων με τον φόρο λόγω της έλλειψης σαφούς πρόβλεψης της απαλλαγής, με αποτέλεσμα τα πλοία να εφοδιάζονται σε άλλα λιμάνια της Μεσογείου και της ΕΕ ή να προμηθεύονται τα προϊόντα καφέ ακόμα, και σε ελληνικά λιμάνια, από εφοδιαστές άλλων κρατών μελών της ΕΕ.

7.3. Προτάσεις για επίλυση του προβλήματος

Αν από τις ισχύουσες διατάξεις καλύπτεται η απαλλαγή από τον Φόρο Κατανάλωσης των προϊόντων καφέ που παραδίδονται ως εφόδια σε πλοία γραμμών εξωτερικού, να εκδοθεί εγκύκλιος στην οποία να εξηγείται με ποιες διατάξεις προβλέπεται η απαλλαγή αυτή.
Αν από τις ισχύουσες διατάξεις δεν καλύπτεται η απαλλαγή από τον Φόρο Κατανάλωσης των προϊόντων καφέ που παραδίδονται ως εφόδια σε πλοία γραμμών εξωτερικού, να προωθηθεί τροπολογία που να ρυθμίζει το θέμα αυτό με σαφήνεια.

 

8. ΠΕΡΙΠΛΟΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΑΠΟΘΗΚΩΝ ΓΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΦΕ.

8.1. Παρουσίαση του θέματος

Με την Απόφαση ΔΕΦΚΦ 1188105/2016 για τον καθορισμό των όρων και προϋποθέσεων για τη χορήγηση άδειας φορολογικής αποθήκης προϊόντων καφέ, της διαδικασίας επιβολής του Φόρου Κατανάλωσης, των διατυπώσεων διακίνησης παρακολούθησης και ελέγχου κλπ ορίζεται ότι για την για την αναστολή του Φόρου Κατανάλωσης θα πρέπει να τίθενται τα εμπορεύματα σε φορολογική αποθήκη, μη δίνοντας τη δυνατότητα συναποθήκευσης των προϊόντων καφέ σε μία φορολογική αποθήκη που λειτουργεί για  άλλα προϊόντα όπως είναι τα αλκοολούχα ποτά και τα βιομηχανοποιημένα καπνά. Αντίθετα, η δυνατότητα αυτή παρέχεται για το υγρό ηλεκτρονικού τσιγάρου.
Επίσης με την ως άνω καθορίζεται τήρησης λογιστικής με διαφορετικό τρόπο απ’ ότι προβλέπεται για τις φορολογικές αποθήκες για τα αλκοολούχα ποτά και τα βιομηχανοποιημένα καπνά.

8.2. Συνέπειες της ρύθμισης

Με τις ως άνω ρυθμίσεις ή παραλείψεις επιβαρύνονται οι εφοδιαστές πλοίων, που επιθυμούν να έχουν τα προϊόντα καφέ με αναστολή του Φόρου Κατανάλωσης, με διπλές και ξεχωριστές γραφειοκρατικές διατυπώσεις οι οποίες αυξάνουν το κόστος διαχείρισης των προϊόντων καφέ και μειώνουν την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων εφοδιασμού πλοίων προς όφελος των ανταγωνιστών άλλων κρατών μελών της ΕΕ ή τρίτων χωρών.

8.3. Πρόταση επίλυσης του προβλήματος

Όπως επισημάνθηκε και στην αριθ. 526/2-2-2017 αναφορά μας προς το γραφείο σας, θεωρούμε ότι θα πρέπει να τροποποιηθεί η ως άνω Απόφαση τόσο ως προς την παροχή δυνατότητας εναπόθεσης προϊόντων καφέ στο χώρο μιας ήδη λειτουργούσας φορολογικής αποθήκης για αλκοολούχα ποτά ή καπνικά προϊόντα, με ανάλογη τροποποίηση της υπάρχουσας άδειας, όσο και ως προς την τήρηση της λογιστικής αποθήκης ώστε όλα τα εμπορεύματα που βρίσκονται σε μία φορολογική αποθήκη, είτε με αναστολή του ΕΦΚ είτε με αναστολή του ΦΚ, να απεικονίζονται με τον ίδιο τρόπο στις τελωνειακές αρχές.

 

 

9. ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΩΝ ΣΕ ΕΦΚ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΟΘΗΚΗΣ.(Αρμόδια Υπηρεσία: Δ/νση  Ε.Φ.Κ & ΦΠΑ)

9.1. Παρουσίαση του θέματος

Τα εναποτεθέντα σε φορολογική αποθήκη υποκείμενα σε ΕΦΚ προϊόντα είναι δυνατό να μεταβιβάζονται σε άλλο πρόσωπο το οποίο θα τα διαθέσει στον προορισμό που επιθυμεί σύμφωνα με τις ισχύουσες διαδικαστικές και φορολογικές ρυθμίσεις.
Όταν τα μεταβιβαζόμενα εμπορεύματα εξέρχονται από τη φορολογική αποθήκη με σκοπό τη μεταφορά τους σε μία άλλη φορολογική αποθήκη, τηρείται η διαδικασία μεταφοράς με την υποβολή του Ηλεκτρονικού Διοικητικού Εγγράφου σύμφωνα με το EMCS η οποία ολοκληρώνεται με τη χρέωση των προϊόντων στη νέα φορολογική αποθήκη και την πίστωση της φορολογικής αποθήκης από την οποία προέρχονται.
Όταν όμως τα μεταβιβαζόμενα εμπορεύματα δεν εξέρχονται από τη φορολογική αποθήκη και απλώς αλλάζουν κύριο, η ευθύνη για την παραμονή των εμπορευμάτων στη φορολογική αποθήκη εξακολουθεί και παραμένει στον Εγκεκριμένο Αποθηκευτή της φορολογικής αποθήκης, ανεξάρτητα από την ιδιότητα του νέου κυρίου.
Στο άρθρο 25 παρ. 1 περ. δ) του Ν. 2859/00 Κώδικας ΦΠΑ ορίζεται ότι απαλλάσσεται από ΦΠΑ η παράδοση αγαθών που πραγματοποιείται στους χώρους των που απαριθμούνται στην περ. β) στην οποία περιλαμβάνονται οι υποπεριπτώσεις αα) (καθεστώς τελωνειακής αποταμίευσης, ελεύθερης ζώνης κλπ), ββ) εξέδρες γεώτρησης ή εκμετάλλευσης και γγ) φορολογικές αποθήκες προϊόντων του άρθρου 53 του Ν. 2960/01 (Εθνικός Τελωνειακός Κώδικας).
Ενώ από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι η μεταβίβαση εμπορευμάτων τόσο σε χώρους που λειτουργούν με τελωνειακό καθεστώς τελωνειακής αποταμίευσης, ελεύθερης ζώνης κλπ, όσο και σε χώρους που λειτουργούν με καθεστώς φορολογικής αποθήκης για υποκείμενα σε ΕΦΚ εμπορεύματα,  με την αριθ. 503642/2895/10-9-2009 Διαταγή της 17ης Δ/νσης Τμήμα Ε Διαταγή προς το Α΄Τελωνείο Πειραιά δόθηκαν οδηγίες να απαλλάσσεται η ως άνω μεταβίβαση μόνο όταν ο αγοραστής των εμπορευμάτων είναι εγκεκριμένος αποθηκευτής, ενώ στις περιπτώσεις που ο αγοραστής δεν είναι εγκεκριμένος αποθηκευτής η πώληση θεωρείται ως προγενέστερο στάδιο του εφοδιασμού για το οποίο δεν προβλέπεται σύμφωνα με το άρθρο 27 του Ν. 2859/00 απαλλαγή από ΦΠΑ.
Ανάλογες οδηγίες για απαλλαγή από ΦΠΑ μόνο σε περιπτώσεις που η μεταβίβαση γίνεται σε πρόσωπα που κατέχουν  άδεια εγκεκριμένου αποθηκευτή δόθηκαν και με την αριθ. Δ. 17 Ε 5004905/2013 Εγκύκλιο.
Θεωρούμε ότι οι ως άνω διαταγές θεωρούν τη μεταβίβαση εμπορευμάτων εντος της φορολογικής αποθήκης ως απαλλαγή από ΦΠΑ πριν από τον εφοδιασμό πλοίων, με συνέπεια να θεωρείται η απαλλαγή αυτή ως αντιβαίνουσα με τις διατάξεις του άρθρου 27 του Ν. 2859/00 που ρυθμίζει την απαλλαγή από ΦΠΑ της παράδοσης των εφοδίων σε πλοία.
Αυτή είναι μία λανθασμένη νομική αντιμετώπιση, καθόσον η απαλλαγή για τη μεταβίβαση μέσα στο χώρο της φορολογικής αποθήκης δεν εμπίπτει στο άρθρο 27 του Ν. 2859/00 αλλά στο άρθρο 25 παρ. 1 περ δ) του Ν. 2859/00 στο οποίο ρυθμίζεται η απαλλαγή των παραδόσεων που γίνονται στους χώρους της περ. β) (αα) τελωνειακή αποταμίευση, ελεύθερη ζώνη κλπ, γγ) φορολογική αποθήκη του ν. 2960/01).
Η μεταβίβαση δεν σημαίνει ότι γίνεται αναγκαστικά και μόνο σε εφοδιαστές πλοίων. Είναι δυνατό να γίνει μεταβίβαση και σε πρόσωπα τα οποία στη συνέχεια μπορούν να δώσουν άλλο προορισμό στα εμπορεύματα είτε εξαγωγής είτε θέσης σε ανάλωση με καταβολή των προβλεπομένων φορολογικών επιβαρύνσεων.
Το γεγονός ότι συνήθως οι αγοραστές των εμπορευμάτων αυτών ασχολούνται με εφοδιασμό πλοίων δεν μπορεί να ανατρέψει την έννοια της διάταξης που είναι  η παροχή δυνατότητας μεταβίβασης εντός της φορολογικής αποθήκης χωρίς ΦΠΑ, καθόσον τα εμπορεύματα εξακολουθούν να επιτηρούνται και η έξοδός τους από τη φορολογική αποθήκη θα γίνει σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

9.2. Συνέπειες ρύθμισης

Με τον ως άνω περιορισμό δημιουργούνται προβλήματα μεταβίβασης αλκοολούχων ποτών ή καπνικών προϊόντων κυρίως σε επιχειρήσεις που εφοδιάζουν πλοία και πρέπει να κάνουν οι ίδιοι την τελωνειακή διαδικασία εφοδιασμού, με αποτέλεσμα να χάνονται πωλήσεις ή οι ενδιαφερόμενοι για αγορά αυτών των προϊόντων να απευθύνονται σε φορείς που διαθέτουν ανάλογα εμπορεύματα σε καθεστώς ελεύθερης ζώνης ή αποθήκης τελωνειακής αποταμίευσης στις οποίες η μεταβίβαση γίνεται χωρίς τον ως άνω περιορισμό. Εννοείται ότι αν ο ενδιαφερόμενος δεν μπορέσει να προμηθευτεί  στην ελληνική Επικράτεια τα αγαθά για τα οποία δέχθηκε την παραγγελία, το πλοίο θα τα προμηθευτεί είτε από άλλα λιμάνια  της Μεσογείου στα οποία θα προσεγγίσει είτε από εφοδιαστές άλλων κρατών μελών της ΕΕ.

9.3. Πρόταση επίλυσης του προβλήματος.

Θεωρούμε ότι οι ως άνω εγκύκλιες διαταγές, με τις οποίες περιορίζεται η μεταβίβαση με απαλλαγή από ΦΠΑ υποκειμένων σε ΕΦΚ εμπορευμάτων εντός του χώρου της φορολογικής αποθήκης μόνο σε πρόσωπα που έχουν άδεια εγκεκριμένου αποθηκευτή, είναι αντίθετη με τις ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις (Ν. 2859/00 άρθ. 25 παρ. 1 β) γγ) και δ) όσο και με τα εθνικά συμφέροντα κατά το μέρος που χάνεται κύκλος εργασιών ελληνικών επιχειρήσεων προς όφελος ανταγωνιστικών επιχειρήσεων εγκατεστημένων σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ ή σε τρίτες χώρες.

10. ΕΠΙΒΟΛΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΕΙΔΩΝ ΜΕ ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΑΞΙΑ (ΔΕΙΓΜΑΤΑ Η ΔΩΡΑ) ΣΕ ΠΛΟΙΑ ΓΡΑΜΜΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ.(Αρμόδια Υπηρεσία: Δ/νση  Ε.Φ.Κ & ΦΠΑ)

10.1. Παρουσίαση του θέματος

Οι εφοδιαστές στα πλαίσια προώθησης των προϊόντων τους επιθυμούν να χορηγούν κάποιες μικροποσότητες εμπορευμάτων χωρίς αξία. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις τα τελωνεία παρά το γεγονός ότι τα εμπορεύματα αυτά παραδίδονται με τα προβλεπόμενα φορολογικά και τελωνειακά έγγραφα, ζητούν την είσπραξη δασμοφορολογικών επιβαρύνσεων επικαλούμενοι τις Δ. 1303/800/8-8-2007 και  αριθ. Δ 17 5031695/23-7-2010 ΔΥΟ.
Εξετάζοντας τις διαταγές αυτές παρατηρούμε τα εξής:
Διαταγή Δ. 1303/800/8-8-2007 αναφέρεται
στο άρθρο 7 παρ. 2 η οποία ρυθμίζει την έννοια της παράδοσης αγαθών στο εσωτερικό της χώρας στην οποία εμπίπτει και η ανάληψη αγαθών για δωρεάν διάθεση για σκοπούς ξένους προς την άσκηση της επιχείρησης με εξαίρεση τα δώρα αξίας μέχρι 10 € και τα δείγματα για την εκπλήρωση των σκοπών της επιχείρησης.
Στην αριθ. Π. 7015/690/21-10-1986 ΑΥΟ (ΦΕΚ 724/Β) με την οποία εξαιρούνται από την έννοια των δώρων μικρής αξίας και δειγμάτων τα οινοπνευματώδη ποτά και τα καπνοβιομηχανικά προϊόντα, παραλείποντας όμως την τελευταία φράση «εκτός αν ρητώς απαλλάσσεται από τις διατάξεις του νόμου».
Έτσι παίρνοντας διατάξεις που ισχύουν για την έννοια της παράδοσης στο εσωτερικό της χώρας και παραλείποντας ορισμένες ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται σε ισχύουσες διατάξεις καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα δώρα ή δείγματα που παραδίδονται σε πλοία δεν απαλλάσσονται από ΦΠΑ.
Διαταγή Δ17 5031695/23-7-2010
Στη διαταγή αυτή αναφέρονται τα εξής: «…ο εφοδιασμός πλοίων, εφόσον πληρούνται οι αναγκαίες προς τούτο προϋποθέσεις, αντιμετωπίζεται είτε ως εισαγωγή με απαλλαγή για τα αγαθά προέλευσης τρίτων χωρών, είτε ως παράδοση για κοινοτικά αγαθά με απαλλαγή από τον ΦΠΑ και επομένως σε καμιά περίπτωση ο εφοδιασμός πλοίων με κοινοτικά και μη εμπορεύματα δεν μπορεί να θεωρηθεί ως εξαγωγή»
Στο τέλος καταλήγει ως εξής «Τέλος ανεξάρτητα τον προορισμό αλκοολούχων προϊόντων (παράδοση με προορισμό πλοίο ή άλλον παραλήπτη στο εσωτερικό της χώρας σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στα άρθρα 7, 19, 30 του Ν. 2859/00…δεν επιτρέπεται η δωρεάν διάθεσή τους και ο προμηθευτής οφείλει να εκδίδει τιμολόγιο με αξία όπως ορίζεται στο άρθρο 19 του Ν. 2859/00 ανεξάρτητα από την ενδεχόμενη απαλλαγή που μπορεί να χορηγείται …»
Πρέπει να σημειωθεί ότι το 2010 εκδόθηκε ο κανονισμός 430/2010 ο οποίος θέσπισε το άρθρο 786 του κανονισμού 2454/93 (Διατάξεις Εφαρμογής του Κοινοτικού Τελωνειακού Κώδικα (καν. 2913/92) στο οποίο ορίζεται ότι για τον εφοδιασμό πλοίων που απαλλάσσονται από τις φορολογικές επιβαρύνσεις εφαρμόζονται διατυπώσεις εξαγωγής, που περιλήφθηκε στο άρθρο 269 του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα (καν. 952/2013). Παρόλο που ο εφοδιασμός πλοίων δεν θεωρείται ως καθεστώς εξαγωγής, η ερμηνεία που δίνεται από τις κατευθυντήριες γραμμές  (guidelines) της Γενικής Δ/νσης Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης (TAXUD) θεωρεί ότι τα εφόδια μετά την παράδοσή τους σε πλοία θεωρούνται ότι εξέρχονται από το τελωνειακό έδαφος της ΕΕ.
Αν θεωρηθούν ορθές οι ως άνω διατυπούμενες στις ως άνω διαταγές απόψεις ότι για τον εφοδιασμό πλοίων πρέπει να εφαρμόζονται ότι ισχύει για τους λοιπούς παραλήπτες στο εσωτερικό της χώρας ερωτάται γιατί θεσπίσθηκε τελωνειακή διαδικασία για τον εφοδιασμό πλοίων; Σύμφωνα με τις ως άνω απόψεις θα έπρεπε ο εφοδιασμός πλοίων να θεωρείται μία πράξη όπως όλες οι άλλες που γίνονται στο εσωτερικό της χώρας και να μη εφαρμόζεται οποιαδήποτε τελωνειακή διαδικασία.
Θα πρέπει όμως να ληφθεί υπόψη και η παράγραφος  5 του άρθρου 19 του Ν. 2859/00  στην οποία ορίζεται: «Στη φορολογητέα αξία δεν περιλαμβάνονται: α) Οι χορηγούμενες στον αγοραστή ή το λήπτη εκπτώσεις, εφόσον αποδεικνύονται από στοιχεία, τα οποία εκδίδονται σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν…»
Με τη διάταξη αυτήν παρέχεται η δυνατότητα στους εφοδιαστές πλοίων να μειώνουν την αξία των εμπορευμάτων παρέχοντας εκπτώσεις.  Με τη δυνατότητα αυτήν μπορούν οι εφοδιαστές να υποκρύπτουν τα δώρα ή τα δείγματα παρέχοντας εκπτώσεις στον αγοραστή των εφοδίων. Όμως θεωρούμε ότι δεν είναι σωστό να αποκρύπτουμε την πραγματική αιτία της μείωσης της αξίας του τιμολογίου που είναι στην ουσία η παροχή δώρων ή δειγμάτων.

10.2. Συνέπειες της ρύθμισης

Ως γνωστόν η διάθεση εφοδίων άνευ αξίας αποτελούν συνήθη πρακτική στην εμπορική δραστηριότητα, για προσέλκυση πελατών και αύξηση του κύκλου εργασιών των εμπορικών επιχειρήσεων, καθώς και για λόγους γευστικής δοκιμής κ.λπ..
Στον τομέα του εφοδιασμού πλοίων γραμμών εξωτερικού η δωρεάν διάθεση ορισμένων μικροποσοτήτων δεν μεταβάλλει το καθεστώς της απαλλαγής που προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις του άρθρου 10 του Ν. 438/76 για το δασμό και τον ΕΦΚ  ή του άρθρου 27 του Ν. 2859/00 για τον ΦΠΑ, εφόσον τα είδη αυτά καταναλώνονται επί του πλοίου.
Η χρέωση  των ειδών που παραδίδονται ως δώρα με οποιαδήποτε φορολογική επιβάρυνση παρεμβάλλει σοβαρά εμπόδια στην άσκηση της εμπορικής δραστηριότητας με αποτέλεσμα να μη μπορεί ο επιχειρηματίας να ασκήσει την εμπορική του πολιτική και να αναγκάζεται να επινοήσει άλλους τρόπους, όπως είναι π.χ. η έκδοση αντίστοιχου πιστωτικού τιμολογίου.

10.3. Πρόταση επίλυσης του προβλήματος

Θα πρέπει να εκδοθεί εγκύκλιος διαταγή με την οποία να δίνονται σαφέστερες οδηγίες προς τα τελωνεία ώστε να μην επιβάλλουν ΦΠΑ ή άλλες επιβαρύνσεις στα εφόδια που προσφέρονται άνευ αξίας στους διαχειριστές πλοίων τα οποία είναι δικαιούχα απαλλαγής, όπως γίνεται και στην εξαγωγή, αφού τα εφόδια μετά την παράδοσή τους στο πλοίο θεωρούνται ότι εξέρχονται από το τελωνειακό έδαφος της ΕΕ.

 

 

11. ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΟΡΙΣΜΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ ΜΗ ΕΝΩΣΙΑΚΩΝ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΩΣ ΕΦΟΔΙΩΝ ΠΛΟΙΩΝ.(Αρμόδια Υπηρεσία: Δ/νση  Ε.Φ.Κ & ΦΠΑ)

11.1. Παρουσίαση του θέματος
Υπάρχουν ελληνικές επιχειρήσεις οι οποίες διακινούν εμπορεύματα τρίτων χωρών για λογαριασμό επιχειρήσεων εγκατεστημένων σε τρίτες χώρες. Οι επιχειρήσεις αυτές παρέχουν υπηρεσίες αποθήκευσης και προώθησης των προϊόντων στα πλοία κατόπιν εντολής του ιδιοκτήτη αυτών που είναι εγκατεστημένος σε Τρίτη χώρα.
Με την αριθ. ΔΕΦΚΦ Δ 5024074/18-11-2015 διαταγή ορίζεται ότι στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να ορίζεται φορολογικός αντιπρόσωπος και το τιμολόγιο πώλησης που εκδίδεται σε Τρίτη χώρα να αναφέρει το ΑΦΜ του φορολογικού αντιπροσώπου.
Θα πρέπει να παρατηρήσουμε ότι η αναφορά της ως άνω διαταγής στο άρθρο 36 του Ν. 2859/00 Κώδικα ΦΠΑ είναι άστοχη καθόσον ο ορισμός φορολογικού αντιπροσώπου σύμφωνα με το άρθρο αυτό απαιτείται όταν ο εγκατεστημένος σε Τρίτη χώρα θα πρέπει να ενεργεί ως υποκείμενος ΦΠΑ πράξεις που υπόκεινται σε ΦΠΑ στο εσωτερικό της χώρας. Στην προκειμένη περίπτωση η παράδοση των εφοδίων σε πλοία γραμμών εξωτερικού απαλλάσσεται πλήρως από κάθε φορολογική επιβάρυνση, οπότε ο ορισμός του φορολογικού αντιπροσώπου είναι χωρίς καμία σημασία εφόσον αυτός δεν θα κάνει καμία φορολογική διατύπωση.

11.2. Συνέπειες της ρύθμισης

Η υποχρέωση αυτή δημιουργεί προβλήματα στην ομαλή διεξαγωγή της σχετικής οικονομικής δραστηριότητας, καθόσον οι εγκατεστημένες σε τρίτες χώρες επιχειρήσεις που ασκούν την εμπορική δραστηριότητα μέσω της ελληνικής επιχείρησης δεν επιθυμούν να ορίζουν φορολογικό αντιπρόσωπο, δεδομένου ότι δεν ασκούν καμία επιχειρηματική δραστηριότητα στο εσωτερικό της χώρας, με αποτέλεσμα να επιδιώκουν την άσκηση της συγκεκριμένης οικονομικής δραστηριότητας από άλλο κράτος μέλος της ΕΕ όπου δεν ζητούν τον ορισμό φορολογικού αντιπροσώπου για απαλλασσόμενες πράξεις.
Επί πλέον η ρύθμιση αυτή, θέτοντας τέτοιους όρους στη διακίνηση εμπορευμάτων μέσω της χώρας μας,  στρέφεται εναντίον του διαμετακομιστκού εμπορίου μέσω της Ελλάδας και εξουδετερώνει τα γεωγραφικά πλεονεκτήματα της χώρας μας για την προσέλκυση πράξεων διαμετακόμισης στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Νοτιο – Ανατολικής Ευρώπης.

11.3. Πρόταση επίλυσης του προβλήματος

Για την επίλυση αυτού του προβλήματος θα πρέπει να εφαρμοσθούν οι διατάξεις του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα και συγκεκριμένα η διάταξη της παραγράφου 19 του άρθρου 1 του καν. 2015/2446 στην οποία δίνεται ο ορισμός του εξαγωγέα, σύμφωνα με τον οποίο ως εξαγωγέας μπορεί να θεωρείται το πρόσωπο που έχει την εξουσία να αποφασίσει ότι τα εμπορεύματα μπορούν να μεταφερθούν εκτός του τελωνειακού εδάφους της ΕΕ.
Δεδομένου ότι για τον εφοδιασμό πλοίων εφαρμόζονται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις διατυπώσεις εξαγωγής ο ίδιος ορισμός πρέπει να εφαρμόζεται και στις περιπτώσεις εφοδιασμού πλοίων. Συνεπώς η ελληνική επιχείρηση που διαχειρίζεται τα εμπορεύματα για λογαριασμό εγκατεστημένων σε Τρίτη χώρα προσώπων, μπορεί να ενεργεί ως εξαγωγέας εφόσον του έχει δοθεί συμβατικά η δυνατότητα να αποφασίζει για την προώθηση των προϊόντων σε πλοία που απαλλάσσονται από κάθε δασμολογική και φορολογική επιβάρυνση.            

12. ΥΠΕΡΜΕΤΡΕΣ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΑ ΣΕ ΕΦΚ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ (ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΠΟΤΑ, ΚΑΠΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ).(Αρμόδια Υπηρεσία: Δ/νση  Ε.Φ.Κ & ΦΠΑ)

 

12.1. Παρουσίαση του θέματος

Για τα αλκοολούχα ποτά και τα καπνοβιομηχανικά προϊόντα (τσιγάρα, πούρα κ.λπ.) που υπόκεινται σε Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης σύμφωνα με την οδηγία 2008/118/ΕΕ, προβλέπεται η δυνατότητα μη καταβολής του ΕΦΚ για όσο διάστημα παραμένουν σε χώρους που εγκρίνονται και επιτηρούνται από το αρμόδιο τελωνείο (φορολογική αποθήκη).
Για την έγκριση και λειτουργία της φορολογικής αποθήκης, η οδηγία προβλέπει την υποχρέωση του εγκεκριμένου αποθηκευτή να παρέχει εγγύηση για να διασφαλίζεται καλύτερα η είσπραξη του ΕΦΚ σε περίπτωση διαφυγής των ως άνω προϊόντων.
Με την Απόφαση Φ. 883/99 όπως έχει τροποποιηθεί μέχρι σήμερα προβλέπεται η σύσταση χρηματικής ή τραπεζικής εγγύησης η οποία ανέρχεται σε 4% επί του συνολικού ποσού του ΕΦΚ και ΦΠΑ που αναλογεί στα αντίστοιχα προϊόντα που διακινήθηκαν κατά το προηγούμενο έτος είτε για ανάλωση στο εσωτερικό της χώρας, είτε για οποιονδήποτε άλλον προορισμό (εξαγωγή, εφοδιασμό, ενδοκοινοτική παράδοση κ.λπ.).
Με τη διάταξη αυτή δημιουργείται ένα σημαντικό κόστος το οποίο μετακυλίεται στην τιμή των αντίστοιχων προϊόντων και επηρεάζει την ανταγωνιστικότητά τους για δύο λόγους.
Η εγγύηση σύμφωνα με ρητή διάταξη πρέπει να είναι χρηματική ή τραπεζική ή ασφαλιστικής εταιρίας. Αυτά τα είδη των εγγυήσεων δημιουργούν κόστος είτε λόγω δέσμευσης των αντίστοιχων χρηματικών ποσών, σε περίπτωση χρηματικής εγγύησης, είτε λόγω της προμήθειας και της δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων από τους τριτεγγυητές, σε περίπτωση τραπεζικής ή ασφαλιστικής εγγυητικής επιστολής.
Ο συντελεστής 4% επί του ΕΦΚ και ΦΠΑ που αναλογεί στα προϊόντα που διακινήθηκαν κατά το προηγούμενο έτος ανεβάζει το ποσό της εγγύησης σε υψηλά επίπεδα με αποτέλεσμα να ανέρχονται σε υψηλά επίπεδα τα ποσά των προμηθειών ή των περιουσιακών στοιχείων που πρέπει να δεσμευθούν από τις τράπεζες ή τις ασφαλιστικές εταιρίες.
Πρέπει να σημειωθεί ότι:
Η Οδηγία 2008/118 που ρυθμίζει τον τρόπο λειτουργίας των φορολογικών αποθηκών για τα υποκείμενα σε ΕΦΚ προϊόντα, ορίζει ότι ο εγκεκριμένος αποθηκευτής υποχρεούται να παρέχει εγγύηση που να καλύπτει τον κίνδυνο που ενέχει η κατοχή των υποκειμένων σε ΕΦΚ προϊόντων, χωρίς να καθορίζει ούτε το ποσό ούτε το είδος της εγγύησης.
Η Απόφαση Φ 883/09 ενώ στο άρθρο 3 ορίζει ότι η εγγύηση μπορεί να είναι οικονομική (χρηματική, τραπεζική, ασφαλιστήριο συμβόλαιο), εμπράγματη ασφάλεια ή αξιόχρεη τρίτου προσώπου, στο άρθρο 6 που αναφέρεται στους εφοδιαστές πλοίων, περιορίζει την δυνατότητα εγγύησης μόνο σε οικονομική (δηλαδή μόνο σε χρηματική, τραπεζική ή ασφαλιστική).

12.2. Συνέπειες της ρύθμισης

Αποτέλεσμα αυτών των ρυθμίσεων είναι η επιβάρυνση των αντίστοιχων προϊόντων με το προκύπτον κόστος της εγγύησης και η μείωση της ανταγωνιστικότητας, εφόσον, όπως είπαμε παραπάνω, οι διαχειριστές των πλοίων συγκρίνουν τις τιμές με αυτές άλλων λιμανιών της Μεσογείου και ματαιώνουν ή περιορίζουν τις ποσότητες εφοδιασμού από την Ελλάδα.
Πρέπει ακόμη να τονισθεί ότι η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων δυσχεραίνεται ακόμη περισσότερο αν ληφθεί υπόψη ότι στα άλλα κράτη μέλη οι εγγυήσεις είναι κατά πολύ μικρότερες, καθώς:
α) οι συντελεστές ΕΦΚ και ΦΠΑ  είναι κατά πολύ χαμηλότεροι από τους ισχύοντες της χώρας μας.
β) οι χρεώσεις των τραπεζικών ιδρυμάτων των άλλων κρατών για την έκδοση τραπεζικών εγγυήσεων είναι κατά 4 φορές χαμηλότερες (2-3%) από τις ισχύουσες στη χώρα μας (8%).
γ) λαμβάνεται υπόψη και η συνέπεια των επιχειρηματιών, όπως στο Ηνωμένο Βασίλειο όπου παρέχεται η ευχέρεια μειωμένης εγγύησης σε φορείς που δεν διέπραξαν καμία παράβαση επί δύο έτη και μηδενικής εγγύησης σε φορείς που δεν διέπραξαν καμία παράβαση επί τέσσερα έτη.

12.3. Πρόταση επίλυσης του προβλήματος
Για την ελάφρυνση των εφοδιαστικών επιχειρήσεων από τα βάρη που προκύπτουν από τα υπέρογκα ποσά της εγγύησης, θεωρούμε ότι θα πρέπει να τροποποιηθεί το άρθρο 6 της ως άνω Απόφασης Φ 883/99 ως εξής:
• Να παρέχεται δυνατότητα μείωσης της εγγύησης κατά 50% για τους εγκεκριμένους αποθηκευτές – εφοδιαστές πλοίων που δεν έχουν διαπράξει καμία ουσιώδη τελωνειακή παράβαση κατά τα 5 πρώτα έτη από τότε που έλαβαν την άδεια του Εγκεκριμένου Αποθηκευτή.
• Να παρέχεται δυνατότητα μείωσης της εγγύησης στο 80% για τους εγκεκριμένους αποθηκευτές – εφοδιαστές πλοίων  που έχουν λάβει πιστοποιητικό Εγκεκριμένου Οικονομικού Φορέα (ΕΟΦ) .
• Τα πλεονεκτήματα αυτά θα αίρονται όταν διαπιστώνεται διάπραξη τελωνειακών παραβάσεων.
Με μία τέτοια ρύθμιση θα έχουμε τα εξής αποτελέσματα:
• Ελάφρυνση πραγματική των νόμιμων εφοδιαστών.
• Παροχή κινήτρων για μη διάπραξη παραβάσεων από την επιχείρηση που ευνοήθηκε.
• Παροχή κινήτρων και σε άλλες επιχειρήσεις να λάβουν πιστοποιητικό ΑΕΟΦ για να υπαχθούν στις ως άνω ευνοϊκές ρυθμίσεις.
• Επιβράβευση των συνεπών επιχειρήσεων.

Μετά τιμής,

         Ο Πρόεδρος,

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΑΥΡΙΚΟΣ

  

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΑΡΧΕΙΟ