ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΕ ΘΕΜΑ «ΟΔΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑΣ»
ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΕ ΘΕΜΑ
«ΟΔΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑΣ»
ΤΡΙΤΗ 18 ΜΑΡΤΙΟΥ 2014
ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ HILTON
Η τελωνειακή παρέμβαση στην εξαγωγική δραστηριότητα.
Τα τελευταία 2 χρόνια, ιδιαίτερα & μετά τη θέση σε λειτουργία του ηλεκτρονικού συστήματος εξαγωγής (ECS) τον Απρίλιο του 2012 έγιναν αρκετά βήματα για την διευκόλυνση της εξαγωγικής δραστηριότητας την και την μείωση του κόστους. Συγκεκριμένα :
• Μειώθηκαν οι εγγυήσεις των εγκεκριμένων αποθηκευτών κατά 30% επίσης μειώθηκαν κατά 50% οι εγγυήσεις στο καθεστώς τελ. αποταμίευσης και στο καθεστώς προσωρινής εναπόθεσης εφ’ όσον η επιχείρηση έχει αναγνωριστεί ως εγκεκριμένος οικονομικός φορέας(ΑΕΟ).
• Έγινε άρση της άδικης επιβάρυνσης με υπέρογκες εγγυήσεις των εφοδιαστών πλοών – εξαγωγέων που ασκούσαν παράλληλα δραστηριότητα και στο εσωτερικό της χώρας.
• Μειώθηκαν περαιτέρω κατά 5% οι εγγυήσεις των εγκεκριμένων αποθηκευτών.
• Καταργήθηκαν τα δικαιώματα υπέρ τρίτων (0,15% για τα πανεπιστήμια).
• Καταργήθηκε η επιβολή Δ.Ε.Τ.Ε., όσον αφορά τις διασαφήσεις εξαγωγής που δρομολογούνται κατά δήλωση ή με έλεγχο εγγραφών.
• Καταργήθηκε η επιβολή Δ.Ε.Χ.Ε. για τις περιπτώσεις χημικών αναλύσεων που πραγματοποιούνται εντός των χημικών υπηρεσιών.
Υπάρχουν όμως πολλά θέματα που πρέπει να τεθούν υπόψη των αρμοδίων, καθόσον με την εφαρμογή διαφόρων επιβαρύνσεων επιβαρύνονται τα εξαγόμενα εμπορεύματα και μειώνεται η ανταγωνιστικότητα των εξαγωγικών επιχειρήσεων. Τέτοια θέματα που πρέπει να αναφερθούν είναι.
1. Η επιβάρυνση της διαδικασίας εκτελωνισμού με τα γνωστά Δικαιώματα Εκτελέσεως Τελωνειακών Εργασιών (ΔΕΤΕ).
Μετά τη θέση σε εφαρμογή του άρθρου 30 του Εκσυγχρονισμένου Τελωνειακού Κώδικα που θεσπίσθηκε με τον κανονισμός 450/08, ο οποίος καταργήθηκε από τον Ενωσιακό Τελωνειακό Κώδικα (καν. 952/2013) αλλά η διάταξη του άρθρου 30 περιλήφθηκε στο άρθρο 52 αυτού, ο τρόπος με τον οποίο επιβάλλονται τα ΔΕΤΕ στην Ελλάδα είναι αντίθετος με τις διατάξεις αυτού.
Στην παράγραφο 1 του άρθρου 52 του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα ορίζεται:
«Οι τελωνειακές αρχές δεν επιβάλλουν επιβαρύνσεις για τη διεξαγωγή τελωνειακών ελέγχων ή για οποιαδήποτε άλλη εφαρμογή της τελωνειακής νομοθεσίας κατά τις επίσημες ώρες λειτουργίας των αρμόδιων τελωνείων.»
Με τη διάταξη αυτή δεν επιτρέπεται σε καμία περίπτωση διενέργειας ελέγχου (φυσικού ή εγγράφων) κατά τις επίσημες ώρες λειτουργίας του τελωνείου να επιβάλλεται οποιαδήποτε επιβάρυνση. Επομένως η επιβολή των ΔΕΤΕ κατά τις ώρες λειτουργίας του τελωνείου, ακόμη και αν γίνεται φυσικός έλεγχος είναι σε κάθε περίπτωση αντίθετη με την ως άνω διάταξη.
Με τη διαταγή Δ19Α 5042117ΕΞ 05-12-2013 δίνεται η εντολή στα τελωνεία να μη επιβάλουν ΔΕΤΕ στις περιπτώσεις που η διασάφηση δρομολογείται κατά δήλωση ή με έλεγχο εγγράφων, αφήνοντας να εννοηθεί ότι στις περιπτώσεις που η διασάφηση δρομολογείται για φυσικό έλεγχο των εμπορευμάτων θα επιβάλλονται ΔΕΤΕ.
Η ρύθμιση αυτή βασίζεται, σύμφωνα με την ως άνω διαταγή, στην παράγραφο 2 του ώς άνω άρθρου 52. Όμως η ερμηνεία αυτή του άρθρου 52 δεν είναι σωστή καθόσον η παράγραφος 2 του άρθρου αυτού ορίζει ότι μπορούν να επιβάλλονται επιβαρύνσεις όταν παρέχονται ειδικές υπηρεσίες ιδίως οι εξής:
• Υπάρχει αίτηση του ενδιαφερομένου
• Η αίτηση αφορά παροχή ειδικών υπηρεσιών με παρουσία προσωπικού τελωνείων
• Οι υπηρεσίες παρέχονται εκτός ωραρίου εργασίας ή εκτός τελωνειακού καταστήματος.
Επομένως, όταν δεν έχει κατατεθεί αίτηση του ενδιαφερομένου για παροχή υπηρεσιών εκτός ωραρίου ή εκτός τελωνειακού καταστήματος δεν δικαιολογείται η επιβολή ΔΕΤΕ.
Στην Ελλάδα τα ΔΕΤΕ επιβάλλονται χωρίς να συντρέχει κανένας από τους παρακάτω όρους:
• Δεν υποβάλλεται αίτηση για παροχή ειδικών υπηρεσιών.
• Οι έλεγχοι διενεργούνται με απόφαση της τελωνειακής αρχής στις ώρες που έχουν καθορισθεί με τις ισχύουσες διατάξεις.
• Όταν αποφασίζονται φυσικοί έλεγχοι αυτοί διενεργούνται στο χώρο που έχουν ορίσει τα τελωνεία για την προσκόμιση των εμπορευμάτων. Επομένως αυτός ο χώρος αποτελεί μέρος του τελωνειακού καταστήματος. Αλλά ακόμη και αν θεωρηθεί ότι οι αποθήκες ή οι περίβολοι που βρίσκονται τα εμπορεύματα βρίσκονται εκτός τελωνειακού καταστήματος και πάλι δεν δικαιολογείται η επιβολή των ΔΕΤΕ καθόσον δεν πληροίται ο πρώτο όρος της κατάθεσης αίτησης.
• Πρέπει να σημειωθεί ότι η υποβολή της διασάφησης δεν αποτελεί αίτηση για παροχή ειδικών υπηρεσιών καθόσον η διασάφηση είναι δήλωση για την υπαγωγή εμπορευμάτων σε συγκεκριμένο τελωνειακό καθεστώς και δεν συνιστά αίτηση για παροχή ειδικών υπηρεσιών.
Συνεπώς, σύμφωνα με τα ως άνω εκτιθέμενα δεν δικαιολογείται η επιβολή των ΔΕΤΕ, παρά μόνο όταν υποβάλλεται αίτηση με την οποία ζητείται από το τελωνείο να ασκήσει τους ελέγχους σε τόπο άλλον από αυτόν που ορίζεται από το τελωνείο ή σε μη εργάσιμες ώρες μπορεί να δικαιολογηθεί η επιβολή των ΔΕΤΕ. Τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να είναι ο έλεγχος εμπορευμάτων στις εγκαταστάσεις του ενδιαφερομένου, η σφράγιση ή αποσφράγιση μεταφορικών μέσων στις εγκαταστάσεις του ενδιαφερομένου κλπ.
Τα ΔΕΤΕ, λαμβάνοντας υπόψη και τον τρόπο υπολογισμού τους με βάση την αξία των εμπορευμάτων (0,05%) αποτελούν μία σοβαρή οικονομική επιβάρυνση, αυξάνει το κόστος των εμπορευμάτων και μειώνει την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγικών επιχειρήσεων.
Πέραν αυτών όμως ο τρόπος για την επιβολή τους που συνίσταται στην υποβολή ξεχωριστής αίτησης, καταργεί ουσιαστικά κάθε απλούστευση, καθόσον ο εξαγωγέας θα πρέπει να προσέλθει υποχρεωτικά στο τελωνείο για να υποβάλει την αίτηση.
Κατά συνέπεια η επιβολή των ΔΕΤΕ οδηγεί σε καθυστερήσεις και επί πλέον αύξηση του κόστους εκτελωνισμού των εμπορευμάτων.
2. Ο αποκλεισμός των υποκειμένων σε ΕΦΚ και άλλων εμπορευμάτων από την απλουστευμένη διαδικασία στον οριζόμενο από τον εξαγωγέα τόπο.
Με το άρθρο 12 της αριθ. 19Α 5030435 ΕΞ 2012/23-7-2012 εξαιρούνται από την εφαρμογή της απλουστευμένης διαδικασίας εξαγωγής στον οριζόμενο από τον εξαγωγέα τόπο (τοπικός εκτελωνισμός) ορισμένα εμπορεύματα μεταξύ των οποίων και τα υποκείμενα σε ΕΦΚ και προϊόντα καθεστώτος αποταμίευσης. Σε κανένα σημείο της Απόφασης αυτής ούτε σε κάποιο άλλο έγγραφο δεν δόθηκαν εξηγήσεις για την εξαίρεση αυτή. Οι Διατάξεις του Κοινοτικού Τελωνειακού Κώδικα δεν προβλέπουν να εξαιρεθούν κανενός είδους εμπορευμάτων από οποιαδήποτε μορφή απλουστευμένης διαδικασίας.
Ο ΠΣΕΠΕ ζήτησε από τις αρμόδιες Δ/νσεις του Υπουργείου Οικονομικών να επανεξετάσουν την εξαίρεση των υποκειμένων σε ΕΦΚ εμπορευμάτων από την απλουστευμένη διαδικασία στον οριζόμενο από τον εξαγωγέα τόπο (τοπικός εκτελωνισμός) και να τροποποιήσουν τη σχετική διάταξη.
Οι αρμόδιες Δ/νσεις μας απάντησαν με το αριθ. ΔΕΦΚ Γ 5002575 ΕΞ 2014/27-1-2014 έγγραφο αναφέροντας ότι η εξαίρεση των υποκειμένων σε ΕΦΚ εμπορευμάτων από την ως άνω απλουστευμένη διαδικασία οφείλεται σε τεχνικούς λόγους που σχετίζονται με τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας των δύο διαφορετικών υποσυστημάτων εξαγωγής και ΕΦΚ (ECS EMCS) και ότι σε προσεχή τροποποίηση της αριθ. 19Α 5030435 ΕΞ 2012/23-7-2012 Απόφασης θα τροποποιηθεί η σχετική διάταξη.
Δεν θέλουμε να σχολιάσουμε τις ως άνω αιτιολογίες καθόσον δεν έχουμε την απαιτούμενη πληροφόρηση για να γνωρίζουμε τις τεχνικές πτυχές του θέματος.
Πρέπει όμως να πούμε ότι στην απλουστευμένη διαδικασία στον οριζόμενο από τον εξαγωγέα τόπο εφαρμόζονται όλες οι διατυπώσεις που προβλέπονται και στην κανονική διαδικασία. Δηλαδή, η διασάφηση υποβάλλεται κανονικά, αποδίδεται το MRN και ανταλλάσσονται όλα τα μηνύματα που προβλέπονται και για την κανονική διαδικασία.
Το μόνο σημείο στο οποίο διαφοροποιείται η ως άνω απλουστευμένη διαδικασία είναι ότι ο φυσικός έλεγχος πραγματοποιείται στις εγκαταστάσεις του ενδιαφερομένου και η άδεια (Συνοδευτικό Έγγραφο Εξαγωγής) εκδίδεται (εκτυπώνεται) από το σύστημα του ενδιαφερομένου εξαγωγέα. Εννοείται ότι ο δικαούχος της απλουστευμένης διαδικασίας εξαγωγέας των υποκειμένων σε ΕΦΚ εμπορευμάτων θα εφαρμόσει και την αποστολή του e-ΔΕ όπως ισχύει και στην κανονική διαδικασία. Το δε τελωνείο θα λάβει τα μηνύματα εξόδου των εμπορευμάτων με τον ίδιο τρόπο που τα λαμβάνει και κατά την κανονική διαδικασία. Τα προβλήματα στη διαλειτουργικότητα μεταξύ των δύο συστημάτων αυτά υπάρχουν και στην κανονική διαδικασία τα οποία περιορίζονται κατά την βεβαίωση ολοκλήρωσης της εξαγωγής (ενώ ο εξαγωγέας λαμβάνει από το τελωνείο εξόδου το μήνυμα 599->εξήλθε όσον αφορά την εξαγωγή εν τούτοις το e-de παραμένει ανοιχτό με αποτέλεσμα η εγγύηση να μην αποδεσμεύεται και ο εξαγωγέας να μην μπορεί να εξαγάγει άλλα εμπορεύματα αυτό θα πρέπει να επιλυθεί άμεσα.
3)Περιορισμοί στη μεταβίβαση των εμπορευμάτων που βρίκονται σε φορολογική αποθήκη ΕΦΚ.
Τα υποκείμενα σε ΕΦΚ Κοινοτικά εμπορεύματα παραλαμβάνονται από εγκεκριμένους αποθηκευτές και αποθηκεύονται με αναστολή του ΕΦΚ και ΦΠΑ σε χώρους που έχουν εγκριθεί ως φορολογικές αποθήκες.
Οι εγκεκριμένοι αποθηκευτές είναι συνήθως έμποροι οι οποίοι διαθέτουν τα εμπορεύματα είτε στην εσωτερική αγορά είτε τα εξάγουν είτε τα διαθέτουν σε πλοία που δικαιούνται απαλλαγή σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
Παρόμοια ανασταλτικά καθεστώτα αποθήκευσης ισχύουν και για τα εισαγόμενα από τρίτες χώρες μη κοινοτικά εμπορεύματα. Πρόκειται για τα καθεστώτα της τελωνειακής αποταμίευσης της προσωρινής εναπόθεσης και της ελεύθερης ζώνης.
Στην εμπορική πρακτική ανακύπτουν συχνά περιπτώσεις στις οποίες ένας έμπορος που δεν είναι εγκεκριμένος αποθηκευτής να χρειάζεται να προμηθευτεί υποκείμενα σε ΕΦΚ εμπορεύματα από έναν άλλο έμπορο που διαθέτει αυτά στη φορολογική αποθήκη ή να προμηθευτεί μη κοινοτικά εμπορεύματα που βρίσκονται σε τελωνειακό καθεστώς τελωνειακής αποταμίευσης, προσωρινής εναπόθεσης ή ελεύθερης ζώνης.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία αλλά και τη λογική ο έμπορος μπορεί να απευθυνθεί σε έναν έμπορο που διαθέτει τα εμπορεύματα σε φορολογική αποθήκη ή σε έναν άλλον που διαθέτει τα ίδια εμπορεύματα σε ένα άλλο ανασταλτικό καθεστώς
Για την προμήθεια των μη κοινοτικών εμπορευμάτων που είναι σε τελωνειακό καθεστώς τελωνειακής αποταμίευσης, προσωρινής εναπόθεσης και ελεύθερης ζώνης, δεν τίθεται κανένα πρόβλημα. Τα εμπορεύματα μεταβιβάζονται στον αγοραστή και στη συνέχεια αυτός τα διαθέτει στον προορισμό τους σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις με καταβολή των δασμών και φόρων ή με απαλλαγή.
Αντίθετα για την προμήθεια κοινοτικών εμπορευμάτων που βρίσκονται σε φορολογική αποθήκη τέθηκαν με διαταγές που εκδόθηκαν από την τελωνειακή διοίκηση περιοριστικοί όροι. Οι όροι αυτοί συνίστανται στην απαίτηση να είναι ο αγοραστής εγκεκριμένος αποθηκευτής προκειμένου να αποκτήσει τα εμπορεύματα με απαλλαγή από ΦΠΑ και ΕΦΚ. Εάν δεν είναι εγκεκριμένος αποθηκευτής δεν μπορεί να παραλάβει τα εμπορεύματα παρά μόνο αφού καταβάλει τις προβλεπόμενες φορολογικές επιβαρύνσεις.
Αποτέλεσμα αυτών είναι: Οι έμποροι που δεν είναι εγκεκριμένοι αποθηκευτές να απευθύνονται σε άλλες αγορές για να προμηθευτούν τα εμπορεύματα που χρειάζονται για την εμπορική τους δραστηριότητα ή να χάνουν πωλήσεις και να μειώνεται ο κύκλος εργασιών τους με όλες τις δυσάρεστες συνέπειες.
3) Προβλήματα που αφορούν το icis net και την εξαγωγή
• ΜΗΝΥΜΑ ΙΕ 560<ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΞΑΓΩΓΗΣ>.
Δυστυχώς δεν αποστέλλεται από τους επόπτες στους εξαγωγείς, αντίθετα, ο εξαγωγέας επικοινωνεί τις περισσότερες φορές δια ζώσης με το τελωνείο ελέγχου.
• ΜΗΝΥΜΑ ΙΕ 547 <ΠΡΟΣΚΟΜΗΣΗ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ ΕΙΔΩΝ ΔΙΑΣΑΦΗΣΗΣ ΕΞΑΓΩΓΗΣ>
Δεν αποστέλλεται από τον μεταφορέα (διαχειριστή του μέσου μεταφοράς με το οποίο τα εμπορεύματα θα μεταφερθούν εκτός του τελωνειακού εδάφους της Ε.Ε.) στο τελωνείο εξόδου, όπως ρητά ορίζουν οι διατάξεις, με αποτέλεσμα το τελωνείο εξόδου να μη μπορεί να αποστείλει το μήνυμα 518 στο τελωνείο ελέγχου και εν συνεχεία ο εξαγωγέας να λάβει το μήνυμα ΙΕ 599, με το οποίο βεβαιώνεται η ολοκλήρωση της εξαγωγής, αποδεσμεύονται οι εγγυήσεις και δημιουργείται απαίτηση επιστροφής – συμψηφισμού του Φ.Π.Α., οπότε παρά το γεγονός ότι τα εμπορεύματα έχουν εξαχθεί από τελωνειακό έδαφος της κοινότητας και σε πολλές περιπτώσεις έχουν αφιχθεί στον προορισμό τους η διασάφηση εξαγωγής παραμένει εκκρεμής.
• ΜΗΝΥΜΑ ΙΕ 548< ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ ΕΙΔΩΝ ΕΞΑΓΩΓΗΣ>
Συνέπεια του παραπάνω μηνύματος (ΙΕ 547), που δεν αποστέλλεται είναι να μη χρησιμοποιείται και αυτό το μήνυμα.
• Έχει διαπιστωθεί ότι δε λειτουργεί η διαλειτουργικότητα των 2 συστημάτων EMCS (που αφορά τους ΕΦΚ) & ECS (εξαγωγής) συγκεκριμένα με το μήνυμα 599 της εξαγωγής δεν κλείνει και το e-de.
5) Σε θεσμικό επίπεδο υπάρχει ξεκάθαρο νομικό πλαίσιο όσον αφορά το καθεστώς της εξαγωγής και παρέχεται σε ικανοποιητικό επίπεδο η δυνατότητα τήρησης των διαδικασιών εξαγωγής χωρίς φυσική παρουσία και αρκετά μειωμένο όγκο εγγράφων σε σχέση τα ισχύοντα στο παρελθόν όμως από έλλειψη γνώσης των διαρθρωτικών αλλαγών και νοοτροπίας, τόσο των συναλλασσόμενων (εξαγωγέων – εκτελωνιστών) όσο και τελωνειακών υπαλλήλων αυτή η ριζική αλλαγή για τα e-customs & paperless δεν διακρίνεται στην πράξη.
Πρέπει να γίνουν αρκετά στοχευμένα εκπαιδευτικά σεμινάρια σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς (Π.Σ.Ε., Σ.Ε.Β., Π.Σ.Ε.Π., Ε.Β.Ε.Π. κ.τ.λ.), όπου θα συμμετέχουν τουλάχιστον τα τελωνεία μεγάλου εξαγωγικού όγκου ανά περιφέρεια, προκειμένου να δοθούν οδηγίες, διευκρινήσεις, τρόποι αντιμετώπισης για να κατανοήσουν όλοι, όχι μόνο την υπάρχουσα κατάσταση, αλλά και το ρόλο, τις προοπτικές, την εξέλιξη της τελωνειακής υπηρεσίας στο σύγχρονο εμπόριο.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΑΥΡΙΚΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Π.Σ.Ε.Π.Ε.
.
